Vandaag had ik het voorrecht om een presentatie te geven aan 20 zorgorganisaties uit de regio Zuid-Holland, op het kantoor van werkgeversvereniging ZWconnect. Het onderwerp van mijn presentatie was de inzet van AI voor recruitment in de zorg. Met de groeiende tekorten in deze sector wordt het steeds duidelijker dat innovatieve oplossingen, zoals AI, cruciaal zijn om zorgorganisaties te helpen de juiste mensen te vinden en te behouden.
Tijdens de presentatie besprak ik de voordelen van AI, zoals tijdsbesparing, betere matching, en het identificeren van verborgen talenten. Ook werd er ingegaan op de mogelijke uitdagingen, zoals bias in algoritmes en privacykwesties. De reacties van de zorgorganisaties waren overwegend positief, hoewel er ook kritische vragen kwamen over hoe we de menselijke kant van het wervingsproces kunnen behouden.
Maar terwijl AI nieuwe oplossingen biedt, kan ik niet om een groter probleem heen: de urgentie om echt te veranderen lijkt collectief te ontbreken in de zorg. We weten al jaren dat er iets moet gebeuren, maar toch zien we weinig structurele veranderingen. Het verloop onder nieuwe zorgmedewerkers is schrikbarend hoog – tussen de 30 en 40% van de nieuwkomers houdt het geen twee jaar vol. Vergrijzing treft zowel het personeelsbestand als de cliëntenpopulatie, en desondanks blijven wezenlijke aanpassingen in de organisatie van het werk achterwege.
Veel organisaties zoeken het in functiedifferentiatie en combinafuncties, maar we gaan voorbij aan de kern. Werken in de zorg biedt niet de vrijheid die mensen tegenwoordig zoeken: om werk en privé beter te balanceren, om zich te ontwikkelen op verschillende plekken, of om nieuwe dingen te leren. Gepersonaliseerde loopbaanpaden die dwars door organisaties heen lopen? Die zijn er niet. Binnen organisaties zien we die mogelijkheden ook nauwelijks.
De zorg blijft zich vaak verschuilen achter het argument dat zorgverzekeraars niet vergoeden als de juiste opleiding ontbreekt. Maar waarom maken we niet meer gebruik van verlengde arm constructies? Zorgverleners kunnen met de juiste bevoegdheid en bekwaamheid vrijwilligers, mantelzorgers, stagiaires en junioren inschakelen voor taken die nu door hen zelf moeten worden gedaan, maar misschien niet goed passen. Begrippen als jobcarving en jobcrafting zijn in de zorg nog niet ingeburgerd. En hoewel we al jaren praten over decentralisatie en zelfsturende teams, ontbreekt het nog steeds aan echte vrijheid om het werk effectief te organiseren.
Het gebrek aan flexibiliteit en ruimte voor maatwerk is een belangrijke reden waarom zoveel mensen de zorg verlaten, of überhaupt niet voor een carrière in de zorg kiezen. Hoe maken we die broodnodige verandering wél mogelijk?
AI in recruitment: kansen en uitdagingen voor de zorgsector
AI biedt in elk geval een stap in de goede richting. De technologie kan processen automatiseren zoals het filteren van kandidaten en het plannen van interviews, waardoor HR-teams meer tijd krijgen voor persoonlijke interactie en kwalitatieve gesprekken. AI kan beter inzicht geven in zowel harde als zachte vaardigheden van kandidaten en kan zorgorganisaties helpen bij het identificeren van toekomstige personeelsbehoeften. Dit is cruciaal in een sector waar het vinden van de juiste mensen vaak het verschil maakt in de zorgkwaliteit.
Maar ondanks de voordelen van AI en de vele initiatieven die er al zijn om het anders te doen, lijkt de zorgsector nog niet echt een beeld van innovatieve organisaties te hebben. Er zijn tal van projecten, van functiedifferentiatie tot zelfsturende teams, die een stap in de goede richting zetten. Echter, op een of andere manier leidt dit nog niet tot de verandering die zo hard nodig is. De zorg blijft worstelen met traditionele structuren die innovatie in de weg staan.
Het is tijd om de urgentie te erkennen en gezamenlijk naar oplossingen te zoeken die niet alleen op papier werken, maar ook in de praktijk. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat AI en andere innovaties écht doorbreken, zodat de zorg klaar is voor de toekomst?